Miras Hukuku
Miras Davası Nedir?
Muris, yani miras bırakan ölümünden önce yapmış olduğu bir takım tasarruflarla, mirasçılarının miras paylarını almalarına engel olabilir. Ya da yine miras bırakanın ölümünden önce yapmış olduğu ölüme bağlı tasarrufların iptalini gerektirecek nedenler mevcut olabilir. İlk halde yani miras bırakanın yapmış olduğu tasarruflarla mirasçıların saklı paylarının karşılığını almalarının engellenmesi halinde mirastan mal kaçırma söz konusu olur ve miras bırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisi talepli miras davası açılabilir. Kanunda bu husus miras davası olarak değil tenkis davası başlığı altında düzenlenmiştir. Tenkis davası açılmadan önce dava açacak mirasçının saklı paylı mirasçı olup olmadığının tespit edilmesi çok önemlidir. Zira tenkis davası saklı pay sahibi mirasçı tarafından açılmadığı takdirde miras davası red ile sonuçlanacaktır. Saklı paylı mirasçılar Türk Medeni Kanunu ile Eski Türk Kanun Medenisinde farklı düzenlendiğinden miras bırakanın ölüm tarihi esas alınarak kimlerin saklı paylı mirasçı olduğu tespit edilecek ve miras davası bu sonuca göre açılacaktır. Dava Türk Medeni kanunu hükümlerine tabi ise saklı paylı mirasçılar; sağ kalan eş, miras bırakanın alt soyu ile ana ve babasıdır.
Miras bırakanın tasarruf edebileceği kısmı Miras bırakan 01.01.2002- 10.05.2007 tarihleri arasında ölmüşse kardeşler saklı paylı mirasçıdır, ancak 10.05.2007 tarihinden sonra miras bırakan ölmüş ise kardeşler tenkis davası açamayacaklardır. aşması halinde saklı paylı mirasçı tarafından açılan tenkis davası şartların varlığı halinde mirasçının alacaklıları veya iflas idaresi tarafından da açılabilir. Bu miras davası şartları şu şekildedir; saklı payı zedelenen mirasçıya mirasın geçtiği tarihte bu mirasçıya karşı elinde ödemeden aciz belgesi bulunan alacaklısı mirasçıya tenkis davası açmasını ihtar eder. Bu ihtara rağmen mirasçı tenkis davası açmazsa mirasçının alacaklısı tenkis davası miras davası açabilir. Mirasçı iflas etmişse iflas idaresinin elinde mirasın geçtiği tarihte mirasçı hakkında ödemeden aciz belgesi varsa miras davası olarak tenkis davası iflas idaresi tarafından da açılabilir.
Miras bırakan 01.01.2002 tarihinde veya daha sonra vefat etmişse miras davası Türk Medeni Kanunu uyarınca görülür ve hükme bağlanır. Tenkis hesabında net terekenin hesaplanması önem arz etmektedir. Net tereke; terekenin aktifinden pasiflerin çıkarılması sonu elde edilen tereke miktarıdır. Net terekeden saklı paylar çıkarıldığında kalan malvarlığı üzerinde miras bırakan dilediği gibi tasarrufta bulunabilir. Ancak ölmeden önce miras bırakan tarafından yapılan tasarruflarla saklı paylı mirasçıların saklı paylarına tecavüz edildiğinden miras davası olarak tenkis davaları çokça karşımıza çıkmaktadır.
Miras bırakan mirasçılardan mal kaçırma amacıyla ölümlerine yakın dönemde taşınmazlarını üçüncü kişilere veya başka mirasçılarına devretmeleri halinde muris muvazaası davası olarak miras davası açılabilir. Örneğin kız çocuklarının mirastan mal almamaları veya daha az almaları için muris muvazaasına sıkça rastlanmakta ve kız çocukları sonrasında miras davası açmaktadırlar.Zira miras davası olarak tenkis davası açılması için saklı payını alamayan bir mirasçının davacı olması gerekmektedir.
Miras bırakan ölmeden önce bazı mirasçılarından mal kaçırmak maçıyla tasarrufta bulunduğunda bedelsiz devir gerçekleştirmektedir veya gerçekte alınan bedel çok düşük olmaktadır. Tapuda bedel farklı gösterilmiş ancak gerçekte farklı bedel alınmış olabilir. Miras bırakanın asıl isteği bağışlama olmasına rağmen tapuda satış göstererek mirasçılardan mal kaçırması halinde bir miras davası olarak muris muvazaası davası açılabilir. Muris muvazasına dayalı tapu iptal ve tescil davası yasal mirasçılar, atanmış mirasçılar veya evlatlıklar tarafından açılabilir. Ancak mirası reddeden kişiler, mirastan feragat sözleşmesi yapmak suretiyle mirası reddeden kişiler, mirastan ıskat yani çıkarılan kişiler miras davası açamazlar.
Son olarak önemle belirtmemiz gerekir ki miras bırakın hangi tarihte öldüğü, miras davası süresince uygulanacak kanunun belirlenmesi bakımından çok önemlidir. Zira miras bırakan belli bir tarihten sonra ölmüş ise Türk Medeni Kanunu, daha önce ölmüş ise Eski Türk Kanun Medenisi uygulama alanı bulacaktır. Bu iki kanun hükümleri birbirinden farklı olup özellikle zamanaşımı, saklı paylı mirasçıların belirlenmesi gibi konularda farklı hükümler içermektedir.
Miras Davası Nasıl Açılır?
Miras davası nasıl açılır sorusunu cevaplamadan önce dava açılmasından önce yapılması gereken hazırlıkları açıklamak yerinde olacaktır. Zira miras davası açılmadan önce yetkili mahkeme belirlenmeli, mirasçılar belirlenmeli ve mirasçıların ikamet adresleri belirlenmelidir. Mirasçıların tamamı davada taraf olarak gösterileceğinden tebligat adreslerinin belirlenmesi önem arz etmektedir. Yine miras davası açılmasından önce miras bırakan yani murisin ölümünden önce yapmış olduğu tasarruf bulunup bulunmadığı, murisin ölümünden önce mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla terekenin mevcudunu eksiltip eksiltmediği gibi konuların araştırılarak tüm belgelerin toplanması ve miras davası dilekçesine bu belgelerin eklenmesi davanın daha kısa sürede lehinize sonuçlanmasını sağlaması bakımından önemlidir. Bu konularda miras davaları ile ilgilenen bir avukattan yardım almanız istediğiniz sonuca ulaşmanızı en doğru yoldan sağlayacaktır.
Miras Davası Hangi Mahkemede Açılır?
Miras davası açılmadan önce miras bırakanın ikamet ettiği adresin tespit edilmesi gerekmektedir. Miras davası olan muris muvazaası nedeniyle tapu iptal ve tescil davası açılmasında yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Muris muvazaası nedeniyle tapu iptal ve tescil davası açılmasında görevli mahkeme ise Asliye Hukuk Mahkemesidir.
Tenkis davası miras bırakanın son yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. Tenkis davası için görevli mahkeme ise Asliye Hukuk Mahkemesidir.
Miras Davası Ne Kadar Sürer?
Muris muvazaası nedeniyle tapu iptal ve tescil davasında yani miras davası sürecinde miras bırakanın asıl iradesinin araştırılması gerekmektedir. Yani mahkeme miras bırakanın gerçek iradesinin bağışlama mı satış mı olduğu yönünde araştırma yapar, yaşanılan yerin gelenek ve görenekleri, aile içi ilişkileri, davalının ve miras bırakanın ekonomik gücü yani davalının bu taşınmazı gerçekle satın alma gücü olup olmadığı hususları miras davası esnasında araştırılacaktır.
Miras davası ne kadar sürer sorusunun cevabı, miras bırakanın terekesinde bulunan malvarlığının miktarına, mirasçıların ikamet adreslerinin belirlenme süresine, davanın açıldığı mahkemenin iş yüküne, davanın bir avukatla takip edilip edilmemesine göre değişiklik göstermektedir. Ancak genel olarak miras davası 1-2 yıl içinde sonuçlandırılmaktadır.
Miras Davası Avukatı
Yukarıda da bahsedildiği üzere miras davası bir avukat vasıtasıyla açılması sürecin hızlı işlemesi ve hak kaybının önlenmesi açısından önem arz etmektedir. Miras davası avukatı daha önce miras davalarında vekil olarak müvekkilini temsil ettiğinden alanında uzmanlaşmıştır. Bu nedenledir ki miras davası avukatı ile davanızı açmanız veya davalı konumunda iseniz davayı miras davası avukatı ile takip etmeniz, dava neticesinde beklediğiniz sonucun elde edilmesi bakımından çok önemlidir.
Afyoncu Hukuk Bürosu, Miras Hukuku kapsamında, tüm gerçek ve tüzel kişilerin ihtiyaç duyduğu konularda Alanya'da avukatlık ve danışmanlık hizmetleri sunmaktadır.
Alanya’da kurulu olan Hukuk Büromuzu arayarak veya iletişim sayfamızdan bizimle her türlü Miras Hukuku sorununuzla ilgili temasa geçerek danışabilirsiniz.